Yaban mersini; fundagiller familyasına ait genellikle ılıman iklimlerde daha çok yetişen diğer adıyla'da ayı üzümü olarak bilinen üzümsü bir meyve türüdür. Asıl adapte olduğu vatanı Kuzey Yarımküre'nin dağlık ve de serin bölgelerinde yetişen bir çok çeşit türü bulunmaktadır.

     Bu üzümsü bitkinin yaprakları taneli, çiçekleri beyaz ya da pembeye kaçıktır. Halk dilinde keçiyemişi, maviyemiş ve ya likapa olarak da adlandırıldığı bilinmektedir. Bilimsel adı ise; "Vaccinium Myrtillus" 'tur.

     Yaban mersinini ingilizceye çevirmek isterseniz bilberry, blaeberry, hurtleberry veya blueberry kelimelerini kullanabilirsiniz.

Yaban Mersininin Vücuda Faydaları Nelerdir?

1. Antioksidan Savunması: Yaban mersininin antioksidan gücü çok amaçlı değerli bir çare haline getirir. Yaban mersininin meyvesi kimyasal bileşenler içerir. Bu suda çözülen faydalı kimyasallar enerji metabolizması sürecinde üretilen serbest radikalleri vücuttan atan radikal süpürücü özelliklere sahiptir. Bu koruyucu özellik oksidatif baskının sonucunda meydana gelen birçok problemin oluşumunu önler.
2. Şeker Hastalığı: Yaban mersininin şeker hastalığını önleme ve iyileştirme konusundaki etkinliği eskiden bu yana hayranlık uyandırıcıdır. Yaban mersini vücuttaki kan şekeri seviyesini düzenlemede destek sağlar.
3. Karaciğer Hasarına Karşı Korur: Yaban mersini antioksidan zenginliğine karşı katkı sağlayarak karaciğer zararının neden olduğu baskıya karşı korur. Ayrıca karaciğer dokularındaki nitrik oksit birikimini azaltır.
4. Kanseri Önler: Yaban mersini özünün, kolon kanseri, meme kanseri ve lösemi gibi çeşitli kanser türlerinin gelişimine karşı etkili olduğu bulunmuştur.
5. Göz Rahatsızlıklarına Karşı Korur: Yaban mersini göz sağlığının korunmasında faydalıdır. Geleneksel kullanımının dışında bilimsel araştırmalar katarakt ve gece körlüğü gibi diğer göz rahatsızlıkları ile birlikte yaşlanma ile ilgili göz ve göz çevresi tümörlerinin önlenmesinde etkililiğini desteklemektedir. Yaban mersininde bulunan güçlü radikal süpürücüler görmeyi geliştirmeye yardımcı olur. Yaban mersini ayrıca gözü ışık değişmelerine adapte olmada destek veren rodopsin pigment üretimini hızlandırır.
6. Böbrek Yetmezliğine Karşı Korur: Yaban mersininin diğer şaşırtıcı faydalı etkisi de böbrek hasarına karşı savunma gücüdür.
7. Kalbi Koruyan Etkileri: Yaban mersini dünya genelinde en temel ölüm nedenlerinden biri olan kalp ve damar sağlığını korumada etkilidir. Bu etki LDL ve HDL kolesterol seviyesini iyileştirmede yardımcı olur. Araştırma çalışmaları ayrıca yaban mersininin tansiyon ve damar sağlığı üzerindeki pozitif etkilerini onaylamıştır.
8. Mikrop Öldürücü Etkileri: Daha önce bahsedildiği gibi yaban mersini mikrop önleyici etkinlik gösteren fenolik bileşenler içermektedir. Yaban mersininin bu önleyici eylemi çeşitli insan patojenlerine karşı savaşır.
9. Sindirim Sağlığı: Yaban mersini diyare, sindirim bozukluğu ve mide bulantısı gibi mide rahatsızlıkları tedavisinde kullanılır. Bu da yaban mersininde bulunan taninler ve pektinin kanamayı kesici eylemine katkıda bulunur.

Yaban Mersininin Vücuda Zararları Nelerdir?

• Yaban mersininin tüketilmesi genel olarak güvenli olarak kabul edilmesine rağmen birkaç meselede dikkat edilmesi gerekir.
  
  
• Kan sulandırıcı ve antiplatelet ilaç alan kişiler, zararlı bir etki göstermesinden veya ilaçların etkinliğini değiştirmesinden dolayı yaban mersinini dikkatli bir şekilde kullanmalıdır.
  
  
• Son zamanlarda yapılan bazı araştırmalar yüksek yoğunlukta yaban mersini kullanımı konusuna karşı uyarmaktadır. Yaban mersininin aşırı tüketimi toksisiteye neden olur ve bazı kişilerde ölümcül komplikasyonlarla sonuçlanabilir.

Yaban Mersininin Besin Değeri Nedir?

     Yaban mersini; A vitamini, C vitamini (askorbik asit), B1 vitamini (tiamin), B2 vitamini (riboflavin), E vitamini (alfa-tokoperol) ve K vitamini gibi vitaminleri içermektedir. Yaban mersininde bulunan mineraller bakır, krom, manganez, çinko ve demirden oluşmaktadır. Yaban mersini zengin bir alkaloid, karbonik asit ve birtakım fenolik asitler kaynağıdır.

Yaban Mersini Nasıl Yenir? Yaban Mersini Çayı Nasıl Yapılır?

     Yaban mersininin çayını hazırlayarak, suyunu sıkarak tüketebileceğiniz gibi sadece meyvesini yiyerek de tüketebilirsiniz. Yaban mersinini tüketmek için tercih edilen en genel yöntem yapraklarından hazırlanan çayın içilmesidir. Bu çay, antioksidanların ve vitaminlerin yoğun biçimde vücuda girmesini sağlar. Aktarlarda satılan yaprakları satın alarak çayını kolaylıkla hazırlayabilirsiniz. 1 fincan çay için, iki çay kaşığı kadar yaprak yeterli olacaktır. 10 dakikaya kadar kaynar suyun içinde beklettikten sonra ateşten alın ve 20 dakika demlenmesini bekleyin.

     Yaban mersinini taze olarak tüketecekseniz; yoğurtla beraber tüketmek en doğrusu ve lezzetlisidir. İsterseniz suyunu sıkarak da yoğurtla karıştırabilirsiniz. Sabahları bu şekilde tüketmek çok faydalıdır. Yaban mersininin marmelatını da hazırlayabilirsiniz ama bu şekilde şekerle kaynatılacağı için faydalarını kaybedebilir.

     Diğer meyvelerden çileği, mandalinayı nasıl tüketiyorsanız; yaban mersinini de bu şekilde tüketebilirsiniz. Meyveyi alırken doğal olanını bulmaya özen göstermelisiniz. Ayrıca kullanılan ilaçlardan arındırmak için de iyice yıkamalısınız. Aksi halde faydasından çok zararını görebilirsiniz.

Yaban Mersininin Diğer Önemli Faydaları da Şunlardır;

• Yaprak ve kuru meyvelerinden yapılan çay ishal giderici özellik taşımaktadır.
• Yaban mersini çayının bayanlarda özel günlerin etkisini azalttığı ve düzene sokmaktadır.
• Yaban mersini çayının idrar yolu enfeksiyonlarında antibiyotik etkisi göstermektedir.
• Kansere karşı vücudu koruyan enzimleri aktive etmektedir.
• Anti kanserojen ve antioksidan özelliğe sahiptir.
• Yağlı bileşiklerin vücuttan atılmasını sağlar.
• Taze olarak yenildiğinde kanı temizler.
• Besleyici olmasına rağmen kalori ve sodyum içeriği düşüktür.
• Kan şekerini düşürür
• Bağırsak metabolizmasını düzenleyen lifli özelliği vardır.
• Kan kolesterolünü düşürür.
• Pektin içeriği yüksektir.
• Kalp krizi riskini azaltır.
• Gece görüş kabiliyetini artırır.
• HIV VİRÜSÜNÜN tekrarlanmasını azaltır.
• Damar elastikliği ve gözlerin geçirgenliğini artırır
• Vücutta biyoaktif madde olarak kullanılan polifenoller, aktokyaninler, flavanoller ve tanenlerce zengindir.
• Kansere karşı savaşan ELLAGIC-ASİT içeriği oldukça yüksektir.
• Diyetlerin sağlıklı ve çok değerli bir parçasıdır.
• Göz yorgunluğunu giderir, miyopluk ve şeker hastalığından kaynaklanan görme bozukluklarını engeller. Kamaşma, kılcal damar çatlaması ve gece körlüğünü ortadan kaldırır.
• Kabızlık, bulantı, mide kramplarını ve ülseri önler.
• Damar sertliği oluşumunu engeller.
• Varis ve basur’u (hemoroit) iyileştirir.
• Sakinleştirici özelliği vardır.
• Ağız içi yaralarını iyileştirir.
• İltihaplar için dezenfektan özelliği taşır potasyum içeriği son derece yüksektir
• Araştırmalara göre günde bir kâse yaban mersini, yaşlılık nedeniyle oluşan tahribatı önleyip hafızayı güçlendiriyor.

Yaban Mersininin Kurusunun Vücuda Faydaları Nelerdir?

     Kurutulmuş yaban mersini adeta bir besin paketidir. Çeyrek fincan başına sadece 127 kaloriyle beraber potasyum sunmasına rağmen kolesterol içermemektedir. Buna ek olarak, bu meyve sağlığınız için hayati önem taşıyan besinleri bünyesinde barındırmaktadır. Oldukça lezzetli olan bu meyveyi tüketmenin birçok zevkli yolu vardır. Özellikle yulaf ezmesiyle tüketilen yaban mersini kurusu son derece popülerdir. 

     Yaşlanma belirtileriyle mücadele eder: Yaban mersini kurusu yaşlanma belirtilerinin azaltılması için serbest radikallerin hasarına karşı koruyucu olabilmektedir. Antioksidan açısından zengin olan yaban mersini, mavi rengini antosiyaninlerden almaktadır. C vitamini bolluğunun yanı sıra en etkileyici nedenlerden biri de budur. Kırışıklık, yaşlılık lekeleri, katarakt, osteoporoz, saç dökülmesi, demans gibi durumlar için faydalıdır. Ayrıca, Alzheimer hastalığı gibi yaşlanma belirtilerini de önleyebilmektedir.

     İdrar yolu enfeksiyonlarına iyi gelir: İdrar yolu enfeksiyonlarından E-coli gibi belirli bakteri kolonilerinin oluşturduğu enfeksiyonun sonucudur. Bu idrar ve diğer komplikasyonların geçişi sırasında, inflamasyonlu bir yanma hissi ile sonuçlanır. Yaban mersini kurusu ise bu bakterinin büyümesini devre dışı bırakacak polimer benzeri moleküllere sahiptir. Aynı zamanda bir antibiyotik gibi davranan yaban mersini, idrar yolu enfeksiyonlarına neden olan bakterilerin iç duvarlardan temizlenmesine yardımcı olmaktadır. 

     Kemik sağlığını destekler: Kurutulmuş yaban mersini K vitamini açısından oldukça zengindir. Günlük olarak önerilen K vitaminini 20 ila 26 oranı arasındadır. Düzgün kan pıhtılaşması ve kemik sağlığında önemli rol oynayan K vitamini, güçlü kemikler için gerekli olan kalsiyumun vücut tarafından emilmesini sağlamaktadır. Maryland Üniversitesi Tıp Merkezine göre, özellikle osteoporoz için risk altında olan kadınlarda kemik sağlığına yardımcı olmaktadır.

     Diyabete iyi gelir: Kurutulmuş yaban mersini iyi bir lif kaynağıdır. Çeyrek fincan kurutulmuş yaban mersini günlük lif ihtiyacının yüzde 10-12 kadarını karşılamaktadır. Lif sindirim sisteminin sorunsuz çalışması için bağırsak hareketlerini düzenlemektedir. Klinik çalışmalar, yaban mersini kurusu gibi lif açısından zengin olan gıdaların tüketiminde tip 2 şeker hastalığının önlenebileceğini söylemektedir. Yaban mersini kurusu kandaki şeker ve insülin seviyelerini düşürebilmektedir. 

     Beyin sağlığına iyi gelir: Yaban mersini kurusu birkaç şekilde beyine yardımcı olabilmektedir. Bu meyve beyin fonksiyonlarını geliştirmekte ve hafızaya destek olmaktadır. Yapılan çalışmalar, günlük olarak yaban mersini kurusu tüketiminin Alzheimer ve Parkinson başlangıcını ya da ilerlemesini durdurmak yardımcı olacağını göstermiştir. Yaban mersini ayrıca, hasarlı beyin hücrelerinin iyileşmesine etki etmekte ve öğrenme yeteneklerini geliştirmektedir.

     Bağışıklık sistemini güçlendirir: Yaban mersini kurusu sahip olduğu vitamin ve diğer besin değerleri nedeniyle soğuk algınlığı ve enfeksiyonu uzaklaştırmak için vücuda yardımcı olmaktadır. Vücutta hastalığa neden olan serbest radikallere karşı antioksidanlar mücadele etmektedir.  Bu antioksidanlar ayrıca kolon, karaciğer ve yumurtalık kanserleriyle de savaşabilmektedir. Yaban mersini kurusu enfeksiyonun önlenmesi ve bakterilerin temizlenmesi için son derece faydalıdır.

     Kalp sağlığını destekler: Yaban mersini kurusu antioksidanlarla dolu olduğundan, kolesterol düzeylerini kontrol altında tutmaya yardımcı olmaktadır. Yapılan çalışmalar, yaban mersininde bulunan bileşenlerin kandaki yağ dengesinin iyileştirilmesi ve damarların tıkanmasını önlemek için etkili olabildiğini göstermektedir. Ayrıca, içerdiği flavonoidler, kan basıncını düşürmeye destek olmaktadır. Böylece, yaban mersini kurusu kalp hastalıkları riskini en aza indirerek kalp sağlığını korumaktadır.

     Kanserle mücadele eder: Günlük olarak tüketilen yaban mersini kurusu kansere karşı koruyucu olabilmektedir. Antioksidan açısından mükemmel bir kaynak olan yaban mersini meyvesinin kolon, karaciğer ve yumurtalık kanseriyle mücadelede özellikle yararlı olduğu tespit edilmiştir. Yaban mersini kurusundaki vitamin C, bakır ve fenolik bileşikler kanser hücrelerinin inhibe edilmesine etki etmektedir. Yapılan bazı çalışmalar, yaban mersinindeki antioksidanların kanser hücrelerini öldürebileceğini bile söylemektedir.

     Göz sağlığına iyi gelir: Yaban mersini kurusu sağlıklı bir görme yetisi için faydalıdır. Katarakt, makula dejenerasyonu ve diyabetik retinopati gibi yaşa bağlı görme sorunları için yaban mersini gibi meyvelerin günlük olarak tüketilmesi önerilmektedir. Yaban mersininde bulunan çeşitli vitamin, mineral ve luteinin göz sağlığını korumaya yardımcı olduğu bilinmektedir. Yaban mersini ayrıca görme kaybı ve göz yorgunluğunu azaltmak, sağlıklı retinayı korumak için önemli olan antosiyanin içermektedir.

     Cilt sağlığına iyi gelir: Yaban mersini cilt bakım ürünlerinde kullanılan dünya çapında popüler bir meyvedir. İçerdiği vitamin ve mineraller sayesinde hormon dengesini koruyarak akne oluşumunu önleyebilmektedir. Bu da yaban mersini kurusunu ev yapımı bir akne çözümü haline getirmektedir. Ayrıca, yaban mersini aşırı güneş maruziyetinin zararını azaltmak için kanıtlanmış doğal resveratrol içermektedir.

Yaban Mersini Çayının Vücuda Faydaları Nelerdir?

     Yaban mersini çayına atfedilen sağlık yararları çeşitlidir ve temel olarak çay yaban mersini meyvesinin bileşenleri ile bunları sunmaktadır. Yaban mersini çayı kurutulmuş yaban meyvesi parçalarıyla hazırlanmaktadır. Siyah çay ve başka baharatlarla da süslenebilmektedir. Yaban mersini çayı oldukça aromatik, hafif tatlı ve ekşi bir tada sahiptir.

• Yaban mersini çayı antioksidan içeriği ile tümör ve kansere yakalanma riskini düşürmeye yardımcı olabilmektedir.
• Düşük kan basıncına yardımcı olmakta ve kardiyovasküler hastalıklara yakalanma riskini azaltmaktadır.
• Karaciğer rahatsızlıklarının geliştirme riskini düşürmeye yardımcı olabilmektedir.
• Beyin fonksiyonlarını geliştirmeye yardımcı olabilmekte, böylece Alzheimer ve Parkinson hastalığı gibi ilgili hastalıklara yakalanma riskini düşürmeye destek olmaktadır.
• Metabolik yolların korunmasına destek olmakta ve gastrointestinal sağlığın geliştirilmesine yardımcı olmaktadır.
• Bağışıklık sistemini güçlendirerek sağlık durumunun kontrol altında tutulmasını sağlamaktadır.
• Bu tür meyvelerin içindeki flavonoidler sağlıksal açıdan birçok yönden faydalı olabilmektedir.